ಸೆಕ್ಷನ್ 498 A ದುರುಪಯೋಗ: ವಕೀಲರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕರೆ
ಸೆಕ್ಷನ್ 498 A ದುರುಪಯೋಗ: ವಕೀಲರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕರೆ
ವಕೀಲರ ವೃತ್ತಿ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಉದಾತ್ತ ವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ವಕೀಲಿಕೆಯ ಉದಾತ್ತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಕೀಲರು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಷನ್ 498-A ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೂರನ್ನು ಮೂಲಭೂತ ಮಾನವ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ಮಾನವ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಸೌಹಾರ್ದಯುತ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಬರುವಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಗಂಭೀರ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕರೆ ನೀಡಿದೆ.
ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಎತ್ತಿಕೊಂಡ ನ್ಯಾ. ಎಸ್. ಅಬ್ದುಲ್ ನಜೀರ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾ. ಕೃಷ್ಣ ಮುರಾರಿ ಅವರ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠ ಈ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣ: Kahkashan Kausar@Sonam & Ors Vs State of Bihar
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, CrA No. 195/2022 | Citation (2022) 6 SCC 599, para 14
Dated- 08-02-2022
ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂತಃಸತ್ವ, ಸಮಾಜದ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿ ಅಖಂಡವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಕೀಲರು ತಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು. ಒಂದು ದೂರು ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗದಂತೆ ವಕೀಲರ ಸಂಘದ ಸದಸ್ಯರು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರಕರಣದ ವೇಳೆ ವಕೀಲರ ಪಾತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.
ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ IPC ಸೆಕ್ಷನ್ 498 A ದುರುಪಯೋಗ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ವಿಚಾರಣೆಯು ದೂರುದಾರ ಹಾಗೂ ಆರೋಪಿಗಳ ಮೇಲೆ ಎಂತಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸದೆ ಪತಿಯ ಸಂಬಂಧಿಕರನ್ನು ವೈವಾಹಿಕ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು.
ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ FIRಗಳು ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಬಹುದಾದರೂ, ಪ್ರಸ್ತುತ ದೂರು ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ವಿರುದ್ಧ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ. ಮೇಲ್ಮನವಿದಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಆರೋಪಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದು ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ದುರುಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ಪಾಟ್ನಾದ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಆದೇಶವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು. ಹಾಗೂ ದೋಷಾರೋಪಣೆಗೊಳಗಾದ ಎಫ್ಐಆರ್ ಅನ್ನು ಕೂಡ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು.
ಆದೇಶದ ಪ್ರತಿ
Kahkashan Kausar@Sonam & Ors Vs State of Bihar